शेतकऱ्यांचा मोर्चा: शंभू सीमेवर शेतकरी आणि पोलिसांमध्ये चकमक, जाणून घ्या काय आहे 101 मरळीवाडा ग्रुप, दिल्लीच्या दिशेने निघाला

101 शेतकऱ्यांच्या गटाने आपल्या मागण्यांसाठी शंभू सीमा आंदोलनस्थळापासून दिल्लीपर्यंत पायी मोर्चा काढला आहे. शेतकरी हतबल झाल्याचे दिसत आहे. शंभू सीमेवर आपल्या मागण्यांसाठी आंदोलन करणाऱ्या शेतकऱ्यांना दिल्लीत येण्यापासून रोखण्यात आले आहे. त्यानंतर शेतकरी आणि पोलीस आमनेसामने आले. शेतकरी अडथळे तोडून पुढे जात आहेत. शंभू सीमेवर शेतकऱ्यांना रोखण्यासाठी 7 थरांचे बॅरिकेडिंग करण्यात आले. शेतकऱ्यांच्या मोर्चाच्या पार्श्वभूमीवर अंबालामध्ये इंटरनेट सेवा बंद करण्यात आली आहे. याशिवाय शाळा, महाविद्यालयांनाही सुट्टी जाहीर करण्यात आली आहे. अंबाला जिल्हा प्रशासनाने भारतीय नागरी सुरक्षा संहिता (BNSS) च्या कलम 163 अंतर्गत आदेश जारी केला आहे, जिल्ह्य़ात कोणत्याही बेकायदेशीरपणे 5 किंवा अधिक लोकांच्या एकत्र येण्यास मनाई आहे. जारी करण्यात आलेल्या आदेशानुसार पुढील आदेशापर्यंत पायी, वाहन किंवा अन्य मार्गाने मिरवणूक काढण्यास बंदी घालण्यात आली आहे. अंबाला येथील पोलिसांनी दिल्लीकडे कूच करण्याच्या शेतकऱ्यांच्या योजनेबाबत अलर्ट जारी केला आणि तेथील सुरक्षा परिस्थितीचे मूल्यांकन करण्यासाठी वरिष्ठ अधिकाऱ्यांना सीमेवर पाठवले.

दिल्लीत येणाऱ्या शेतकऱ्यांचा ‘मर्जीवाडा ग्रुप’ कोणता?

मोर्चा काढणाऱ्या 101 शेतकऱ्यांचा गट म्हणजे मर्जीवदा जथा. किंबहुना जी व्यक्ती काही कारणासाठी स्वतःचा त्याग करते. तो कोणत्याही हिंसाचाराचा अवलंब करत नसला तरी त्याला मर्जीवडा म्हणतात. असे म्हटले जाते की श्री गुरु तेग बहादूर साहिब यांनी मर्जीवदा जथा (समूह) तयार केला होता आणि त्यात भाई मतिदास, सतीदास आणि भाई दयाला यांचा समावेश होता. 101 शेतकऱ्यांचा हा गट नि:शस्त्र आणि पायी दिल्लीला पोहोचेल. या गटात समाविष्ट असलेल्या शेतकऱ्यांकडून संमती अर्जही भरण्यात आला आहे.

आंदोलनामागे कोण आहे

यावेळी शेतकऱ्यांचे आंदोलन संयुक्त किसान मोर्चा (गैरराजकीय) आणि किसान मजदूर मोर्चाच्या मागे आहे. 26 ऑक्टोबर रोजी संगरूर जिल्ह्यातील बद्रुखा येथे शेतकऱ्यांनी मोठ्या संख्येने एकत्र येऊन सरकारचा निषेध केला आणि वेळेवर धान खरेदीसह त्यांच्या मागण्यांसाठी दबाव आणला. या निदर्शनांचा परिणाम म्हणून पंजाबमधील फगवाडा, संगरूर, मोगा आणि बटाला भागात राष्ट्रीय महामार्ग रोखण्यात आले.

शेतकऱ्यांची योजना काय?

शुक्रवारी दुपारी 1 वाजता शेतकरी दिल्लीकडे कूच करणार आहेत. 101 शेतकऱ्यांचा एक गट दिल्लीकडे चालत जाणार आहे. शेतकरी नेते सर्वनसिंग पंढेर यांनी गुरुवारी सांगितले की, 101 शेतकऱ्यांचा ‘जथा’ शुक्रवारी दुपारी 1 वाजता शंभू सीमेवरील आंदोलनस्थळावरून दिल्लीकडे पायी कूच करेल. तसंच चर्चेसाठी बोलावलं तर बोलू, असंही शेतकऱ्यांनी म्हटलं आहे.

शेतकऱ्यांच्या खिशात ओला रुमाल

सुरजित सिंग फूल हे 101 शेतकऱ्यांच्या गटाचे नेतृत्व करणार आहेत. बलवंतसिंह बहरमके यांच्यासह अन्य शेतकरी नेत्यांचाही या गटात समावेश होणार आहे. अश्रुधुरापासून वाचण्यासाठी शेतकरी खिशात ओला रुमाल ठेवतील. मोर्चा निघाल्यावर त्यांना रोखण्यासाठी सर्वतोपरी प्रयत्न केले जातील, असे शेतकऱ्यांना वाटते. यावेळी अश्रुधुराचाही वापर केला जाण्याची शक्यता आहे. अश्रुधुरापासून स्वतःचा बचाव करण्यासाठी शेतकऱ्यांनी खिशात ओले रुमाल ठेवले आहेत, जेणेकरून त्यांचा ताफा कोणत्याही परिस्थितीत पुढे जाऊ शकेल.

मोर्चासाठी 6 डिसेंबर का?

शंभू सीमेवरील शेतकरी नेते सर्वनसिंग पंढेर यांनी सांगितले की, 101 शेतकऱ्यांचा ‘जथा’ आज दुपारी 1 वाजता शंभू सीमेवरील निषेध स्थळावरून दिल्लीकडे पायी कूच करेल. पंढेर म्हणाले, “मोर्चा सुरू होऊन 297 दिवस झाले असून खनौरी सीमेवरील आमरण उपोषण 11 व्या दिवसात दाखल झाले आहे. आज दुपारी 1 वाजता 101 शेतकरी-कामगारांचा जत्था शंभू सीमेवरून दिल्लीच्या दिशेने कूच करणार आहे.”

काय आहे शंभू सीमेवरील दृश्य?

सुमारे ३०० दिवसांपासून शंभू सीमेवर शेतकरी संपावर बसले आहेत. शेतकरी केवळ ट्रॅक्टर-ट्रॉलीनेच नव्हे तर पायीही येत आहेत. शेतकऱ्यांना रोखण्यासाठी हरियाणामध्ये कलम 163 लागू करण्यात आले आहे. शंभू बॉर्डर आणि दिल्ली-जालंधर राष्ट्रीय महामार्गावर कडेकोट पोलीस बंदोबस्त ठेवण्यात आला आहे. दातासिंगवाला आणि खनौरी सीमेवर कलम 163 लागू करण्यात आले आहे. 8 डीएसपींसह निमलष्करी दलाच्या 14 कंपन्या तैनात आहेत. खनौरी सीमेवरून कोणताही गट वेगळा जाणार नाही.

हरियाणात शेतकऱ्यांना रोखले जाईल

शेतकऱ्यांना हरियाणात प्रवेश दिला नाही. हरियाणा पोलिस खनौरी आणि शंभू सीमेवर 24 तास नजर ठेवून आहेत. पंजाबमधून येणाऱ्या वाहनांची राज्याच्या सीमेवर कडक तपासणी केली जात आहे. अंबाला पोलिसांनी शंभू सीमेजवळ पुन्हा कायम बॅरिकेडिंग केले आहे. 9 डिसेंबरला पानिपतमध्ये पंतप्रधानांच्या कार्यक्रमासंदर्भात सुरक्षा व्यवस्थाही कडक करण्यात आली आहे.

शेतकऱ्यांची मागणी काय?

शेतकरी सरकारशी चर्चेसाठी तयार आहे. केंद्र किंवा राज्य सरकारकडून चर्चेचे निमंत्रण मिळाल्यास बोलू, असे आंदोलनाशी संबंधित शेतकऱ्यांचे म्हणणे आहे.

डल्लेवाल यांचे आमरण उपोषण

संगरूच्या खनौरी सीमेवर शेतकरी नेते जगजित सिंग डल्लेवाला आमरण उपोषण करत आहेत. त्यांचे उपोषण 10 दिवसांपासून सुरू आहे. शेतकऱ्यांच्या मागण्यांबाबत त्यांनी उपाध्यक्ष धनखर यांना पत्रही लिहिले आहे.