कझान:
रशियातील कझान शहरात 16 व्या ब्रिक्स शिखर परिषदेचा बुधवारी दुसरा दिवस आहे. बंद पूर्ण बैठकीनंतर पंतप्रधान मोदी (PM Narendra Modi) यांनी ही माहिती दिली. यानंतर पंतप्रधान मोदी आणि चीनचे अध्यक्ष शी जिनपिंग यांची ब्रिक्स शिखर परिषदेच्या बाजूला भेट झाली. यावेळी दोन्ही नेत्यांमध्ये द्विपक्षीय मुद्द्यांवर चर्चा झाली. जिनपिंग यांची भेट घेतल्यानंतर पंतप्रधान मोदींनी पुन्हा शांततेच्या आवाहनाचा पुनरुच्चार केला. ते म्हणाले, “एलएसीवरील शांतता आणि स्थिरता ही आमची प्राथमिकता आहे. मला विश्वास आहे की आम्ही भविष्यातही खुल्या मनाने चर्चा करू. आमची चर्चा रचनात्मक असेल.”
पीएम मोदी म्हणाले, “आम्ही 5 वर्षांनंतर औपचारिकपणे भेटत आहोत. सीमेवर गेल्या 4 वर्षात निर्माण झालेल्या समस्यांवर जे एकमत झाले आहे त्याचे आम्ही स्वागत करतो. सीमेवर शांतता आणि स्थैर्य राखणे हे आमचे प्राधान्य असले पाहिजे. गरज आहे. “
मतभेद योग्य पद्धतीने हाताळले पाहिजेत- चीनचे राष्ट्राध्यक्ष
त्याचवेळी जिनपिंग म्हणाले, “दोन्ही देशांनी आपापले मतभेद योग्य पद्धतीने हाताळले पाहिजेत. भारत आणि चीनने एकमेकांसोबत काम करून सामान्य संबंध राखले पाहिजेत. तरच दोन्ही देश आपले विकासाचे लक्ष्य साध्य करू शकतील.” “
संवाद आणि सहकार्य आवश्यक – जिनपिंग
शी जिनपिंग म्हणाले, “दोन्ही बाजूंनी अधिक संवाद आणि सहकार्य असणे, आपले मतभेद आणि मतभेद योग्यरित्या हाताळणे आणि एकमेकांच्या विकासाच्या आकांक्षांची पूर्तता करणे हे महत्त्वाचे आहे. दोन्ही बाजूंनी आमच्या आंतरराष्ट्रीय जबाबदाऱ्या पार पाडण्यासाठी “एक निश्चित करणे महत्त्वाचे आहे. विकसनशील देशांचे सामर्थ्य आणि ऐक्य वाढविण्यासाठी आणि आंतरराष्ट्रीय संबंधांमध्ये बहु-ध्रुवीकरण आणि लोकशाहीसाठी योगदान देण्यासाठी उदाहरण.”
#पाहा रशियातील कझान येथे चीनचे राष्ट्राध्यक्ष शी जिनपिंग यांच्यासोबत झालेल्या द्विपक्षीय बैठकीदरम्यान पंतप्रधान नरेंद्र मोदी म्हणाले, “मला खात्री आहे की आम्ही खुल्या मनाने बोलू आणि आमची चर्चा रचनात्मक असेल.”
(स्रोत: डीडी न्यूज/एएनआय) pic.twitter.com/Qh1kZo84Q9
— ANI (@ANI) 23 ऑक्टोबर 2024
गलवान संघर्षानंतर प्रथमच द्विपक्षीय बैठक झाली
याआधी मोदी आणि जिनपिंग यांच्यात शेवटची द्विपक्षीय बैठक 2019 मध्ये झाली होती. त्यानंतर 2020 मध्ये गलवान चकमकीनंतर दोन्ही देशांमधील संबंध कमालीचे ताणले गेले. तथापि, मोदी आणि जिनपिंग यांची शेवटची भेट 2022 मध्ये इंडोनेशियातील बाली येथे झालेल्या G20 शिखर परिषदेदरम्यान झाली होती. गेल्या वर्षी दक्षिण आफ्रिकेतील जोहान्सबर्ग येथे झालेल्या ब्रिक्स शिखर परिषदेत दोन्ही नेत्यांची भेट झाली होती. मात्र दोघांमध्ये द्विपक्षीय चर्चा झाली नाही.
एलएसीशी संबंधित 75 टक्के समस्यांचे निराकरण झाले: एस जयशंकर चीनशी संबंधांमधील “प्रगती” वर
नवी दिल्लीत झालेल्या G-20 शिखर परिषदेला जिनपिंग आले नव्हते
2023 मध्ये जेव्हा भारताने G-20 चे आयोजन केले होते, तेव्हा जिनपिंग त्यात सहभागी झाले नव्हते. त्यांनी आपला प्रतिनिधी नवी दिल्लीत पाठवला होता.
कझान ब्रिक्स शिखर परिषदेच्या निमित्ताने राष्ट्राध्यक्ष शी जिनपिंग यांची भेट घेतली.
भारत-चीन संबंध आपल्या देशातील लोकांसाठी आणि प्रादेशिक आणि जागतिक शांतता आणि स्थिरतेसाठी महत्त्वाचे आहेत.
परस्पर विश्वास, परस्पर आदर आणि परस्पर संवेदनशीलता द्विपक्षीय संबंधांना मार्गदर्शन करेल. pic.twitter.com/tXfudhAU4b
— नरेंद्र मोदी (@narendramodi) 23 ऑक्टोबर 2024
मोदींनी जिनपिंग यांच्यासोबतचे फोटो शेअर केले
पीएम मोदींनी X प्लॅटफॉर्मवर शी जिनपिंग यांच्यासोबत झालेल्या भेटीचे फोटोही शेअर केले आहेत. मोदींनी लिहिले, “काझान येथे सुरू असलेल्या ब्रिक्स परिषदेच्या निमित्ताने चीनचे अध्यक्ष शी जिनपिंग यांची भेट घेतली. भारत आणि चीनमधील चांगले संबंध आमच्यासाठी महत्त्वाचे आहेत. प्रादेशिक आणि जागतिक पातळीवर शांतता आणि स्थिरतेसाठीही ते महत्त्वाचे आहे. “परस्पर विश्वास, परस्पर आदर आणि परस्पर संवेदनशीलता आमच्या द्विपक्षीय संबंधांना मार्गदर्शन करत राहील.”
काय म्हणाले परराष्ट्र मंत्रालय?
मोदी-जिनपिंग चर्चेनंतर भारताच्या परराष्ट्र मंत्रालयाचे प्रवक्ते विक्रम मिसरी यांनी पत्रकारांशी संवाद साधला. या दोन्ही नेत्यांमध्ये तब्बल 5 वर्षांनी चर्चा झाल्याचे मिसरी यांनी सांगितले. दोन्ही नेत्यांनी प्रत्यक्ष नियंत्रण रेषेवर (LAC) गस्त कराराचे स्वागत केले आहे.
परराष्ट्र मंत्रालयाच्या प्रवक्त्याने सांगितले की, “भारत आणि चीनमधील समस्या सोडवण्यासाठी विशेष प्रतिनिधींची नियुक्ती करण्यात आली आहे. भारताकडून NSA अजित डोवाल आणि चीनच्या बाजूने परराष्ट्र मंत्री वांग यी हे या प्रकरणांचे निराकरण करतील. ते दोघेही लवकरच एक बैठक घेणार आहेत. औपचारिक बैठक.
#पाहा कझान, रशिया: चीनचे राष्ट्राध्यक्ष शी जिनपिंग यांच्यासोबत पंतप्रधान मोदींच्या द्विपक्षीय बैठकीबाबत परराष्ट्र सचिव विक्रम मिसरी म्हणाले, “पंतप्रधान मोदींनी १६व्या ब्रिक्स परिषदेच्या निमित्ताने राष्ट्राध्यक्ष शी जिनपिंग यांची भेट घेतली. शिष्टमंडळ स्तरावरील त्यांची ही पहिलीच योग्य द्विपक्षीय बैठक होती… pic.twitter.com/xsHRnjFPs2
— ANI (@ANI) 23 ऑक्टोबर 2024
भारतीय परराष्ट्र मंत्रालयाचे प्रवक्ते विक्रम मिसरी यांनी सोमवारी सांगितले की, भारत आणि चीनच्या सीमावर्ती भागात गस्त घालून 2020 नंतर उद्भवणाऱ्या समस्यांचे निराकरण करण्यासाठी एक प्रस्ताव तयार करण्यात आला आहे. दोन्ही देश यावर पावले उचलतील.
चीनवर विश्वास ठेवणे योग्य आहे का?
यादरम्यान एका पत्रकाराने प्रश्न विचारला की, पंतप्रधान मोदी आणि शी जिनपिंग यांच्या भेटीनंतर भारत आणि चीनमधील संबंध आता सामान्य झाले आहेत असे म्हणता येईल का? अशा परिस्थितीत भारत आता चीनवर विश्वास ठेवू शकेल का? या प्रश्नाला उत्तर देताना परराष्ट्र सचिव विक्रम मिश्री म्हणाले, “मी फक्त एवढेच सांगू शकतो की, गेल्या दोन दिवसांत आम्ही जी पावले उचलली आहेत ती आमच्यासमोर आहेत. यांवर केलेले काम खूप दिवसांपासून सुरू आहे.” एक मार्ग, आमची सामान्य संबंध निर्माण करण्याची प्रक्रिया सुरू झाली आहे, जोपर्यंत चीनवरील विश्वासाचा संबंध आहे तोपर्यंत सीमेवर शांततेचा मार्ग खुला झाला आहे दोन्ही देशांमधील विश्वास.”
LAC वर गस्त घालण्याबाबत भारत आणि चीन यांच्यात करार झाला
मोदी आणि जिनपिंग यांची बैठक एलएसीवरील गस्तीबाबत सहमती झाल्यानंतर 72 तासांपेक्षा कमी कालावधीत झाली. एलएसीवरील तणाव कमी करण्यासाठी भारत आणि चीनने सोमवारी एका महत्त्वपूर्ण करारावर सहमती दर्शवली. या अंतर्गत, दोन्ही देशांचे सैन्य पूर्व लडाखमधील डेपसांग आणि डेमचोक या 2 पॉइंट्सवरून माघार घेतील. दोन्ही बिंदूंवर एप्रिल 2020 सारखी परिस्थिती पूर्ववत होईल. या दोन ठिकाणी भारतीय सैनिक गस्त घालू शकतील. सध्या वादामुळे भारतीय लष्कराला येथे गस्त घालता येत नाही.
भारतासोबतचे काही मतभेद कमी करून सहमती मिळवण्यात यश: चीनचे मोठे वक्तव्य
LAC वरील तणाव कमी करण्यासाठी चर्चेच्या किती फेऱ्या झाल्या?
एलएसीवरील तणाव कमी करण्यासाठी कॉर्प्स कमांडर स्तरावरील चर्चेच्या 21 फेऱ्या झाल्या. 2020 मध्ये 8, 2021 मध्ये 5, 2022 मध्ये 4, 2023 मध्ये 3 आणि 2024 मध्ये फेब्रुवारीमध्ये चर्चा झाली. परराष्ट्र मंत्री एस जयशंकर आणि चीनचे परराष्ट्र मंत्री वांग यी यांच्यात अनेक पातळ्यांवर चर्चा झाली. त्यानंतर दोन्ही नेत्यांची या वर्षी जुलै आणि ऑगस्टमध्ये दोनदा भेट झाली. राष्ट्रीय सुरक्षा सल्लागार अजित डोवाल आणि वांग यांची सप्टेंबरमध्ये भेटही झाली होती. आता या बैठकांचे सकारात्मक परिणाम सर्वांसमोर आहेत.
एलएसीशी संबंधित 75 टक्के समस्यांचे निराकरण झाले: एस जयशंकर चीनशी संबंधांमधील “प्रगती” वर
